Отбасылық құндылықтарды нығайту, дәстүрлерді сақтау, өскелең ұрпақтың бойында партриотизм, үлкендерді құрметтеу сезімін тәрбиелеу, балаларға қамқорлық көрсету, еңбексүйгіштік, білімге деген ұмтылыс әрқашан кез келген мемлекеттің табысы мен өркендеуінің кепілі болады.

Біздің мемлекетіміз отбасы институтын нығайту, балалардың құқықтарын қорғау, отбасындағы тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелеріне ерекше назар аударады.

Бүгінгі таңда қазіргі жағдайда отбасылық тәрбиедегі жағдайдың өзгеруі, отбасындағы тұрмыстық зорлық-зомбылық пен балаларды қатыгездікпен қарауға байланысты мәселелер, көп балалы отбасыларды әлеуметтендіру, сондай-ақ «проблемалық» отбасылар проблемалық мәселелер болып табылады.

Өмірлік қиын жағдайға тап болған отбасыларға көмек көрсету бойынша «Бақытты отбасы» партиялық жобасын іске асыру шеңберінде ауданда полицияның тірек пункттерінің базасында өмірлік қиын жағдайға тап болған отбасылар мен балаларға көмек көрсету үшін жедел әрекет ету топтары құрылды.

Жедел топтар жұмысының мақсаты барлық мүдделі мемлекеттік органдардың көмегімен осы отбасылардың әр қайсысына кешенді көмек ұйымдастыру болып табылады.

Ағымдағы жылдың басынан өмірлік қиын жағдайға тап болған 58 отбасыға (адамдарға) атаулы әлеуметтік көмек ресімдеуге, жұмысқа орналасуға, тамақ және киім түрінде көмек көрсетілді.

«Лучи добра» медициналық - әлеуметтік мекемесінің жанынан тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына психолог, заңгер және басқа да  кеңес ала алатын дағдарыс орталығы ашылды.

Сонымен қатар, халықтың табысын арттыруға бағытталған мемлекеттік бағдарламалар іске асырылды. Жастарға арналған «Алғашқы жұмыс орны», «Түлектерге арналған жастар практикасы», «Ұрпақтар келісімшарты» жобалары іске асырылуда. Түрлі мемлекеттік бағдарламаларға тарту арқылы ауданда 45 жас адам жұмысқа орналастырылды. Жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі 2,8% - ға дейін төмендегені байқалады.

Жаңа бизнес-идеялар белсенді қолдау табуда. Іскер жастар үшін 400 АЕК көлемінде өтеусіз гранттар беру қарастырылған.

Айта кету керек, ауданда халықтың әлеуметтік осал топтарын қолдау бойынша демеушілерді тарта отырып, қайырымдылық акциялары өткізіледі. Наурыз мейрамын, қасиетті Рамазан айын, Халықаралық Отбасы күнін, балаларды қорғау күнін, Астана күнін, Құрбан айтты мерекелеу құрметіне 7271,0 мың теңге сомасына 3177 адам демеушілік көмекпен қамтылды. Ерекше қажеттіліктері бар екі баланы емдеуге қаражат жиналды.

Қиын өмірлік жағдайдағы отбасыларды (тұлғаларды) анықтау және олар бойынша нақты шаралар қабылдау жұмыстары жалғасуда.

«Жарқайың ауданының жұмыспен қамтуды және

әлеуметтік бағдарламаларды үйлестіру бөлімі» ММ.

Әр баланың өмірінде ойындар мен ойыншықтар үлкен орын алады. Олар оған тек ойын-сауық пен көңілді ғана емес. Ойындар оған әлемді білуге, қарым-қатынасты үйренуге , сөйлеуді, қимылдарды, түс пен пішін сезімін дамытуға көмектеседі. Қауіпсіз ойыншықтар-бұл біздің балаларымыздың қауіпсіздігі. Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының мамандары ай сайынғы негізде өнімнің қауіпсіздігіне мониторинг жүргізеді, аккредиттелген зертханада зерттеу үшін ойыншықтардың үлгілерін іріктеуді жүргізеді.

Өнімнің қауіпсіздігін бақылау аясында санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы 2021 жылы және 2022 жылдың ағымдағы кезеңінде балалар ойыншықтарының 10 үлгісін зерттеді. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде 6 үлгі "ойыншықтардың қауіпсіздігі туралы" Техникалық регламент талаптарына сәйкес келмеді, бұл 60% - ды құрады . Таңбалау бөлігіндегі бұзушылықтардың негізгі бөлігі (шығарылған күні, өндірушісі, мемлекеттік тілде ақпараттың болмауы және т.б.).

Қазір дүкендерде балалар өнімдерінің кең ассортименті ұсынылған, кейде ата-аналар мұндай әртүрліліктің арасында жоғалып кетеді. Дегенмен, сатып алу кезінде ең маңызды нәрсені есте ұстаған жөн: тек жоғары сапалы, қауіпсіз және экологиялық таза материалдан жасалған функционалды ойыншық балаға барынша пайда мен қуаныш әкеледі.

Өнімнің сапасын бірнеше жолмен анықтауға болады. Өзіңізге ұнайтын ойыншықты таңдап, сатушыдан сәйкестік сертификатын сұраңыз. Ол Балалар тауарлары арнайы тексеруден өткенін, Кеден одағының техникалық регламентінің нормаларына сәйкес келетінін, қауіпсіз және балада аллергиялық реакция тудырмайтынын растайды. Қазақстан аумағында балалар ойыншықтарын өндіру, әкелу және сату үшін тағы бір қажетті шарт гигиеналық сертификат — санитариялық-эпидемиологиялық қорытындының болуы болып табылады.

Ойыншықтарды тек сату ережелерін сақтайтын және барлық қажетті құжаттары бар мамандандырылған дүкендерден сатып алыңыз. Жер асты өткелінде немесе көше науасынан сатып алынған ойыншықтар бала үшін қауіпсіз және барлық санитарлық – гигиеналық стандарттарға сәйкес келуі екіталай.

Өнімді мұқият тексеріңіз, ойыншықтардың таңбалануы сенімді, тексерілетін, анық, оңай оқылатын, қол жетімді және тексеру және сәйкестендіру үшін болуы керек. Ойыншықпен бірге жеткізілетін таңбалау және техникалық құжаттама орыс және Мемлекеттік тілдерде орындалады. Қаптамада ойыншықтың атауы, өндіруші фирма туралы деректер, дайындалған күні (айы, жылы), жарамдылық мерзімі, жас шектеулері, пайдалану шарттары көрсетілуі керек.

Егер пластикалық немесе резеңке ойыншықтарда айқын химиялық иіс болса, бұл сіздің алдыңызда баланың денсаулығына қауіпті болуы мүмкін сапасыз өнім бар екендігінің белгісі. Ойыншықты бөлшектер мен тігістердің беріктігін, нәрестені зақымдауы мүмкін өткір бұрыштар мен бұдырлардың болуын тексеріңіз. Пластикалық ойыншықты алып, оны аздап ысқылаңыз, бояу қолыңызда қалмауы керек.

Баланың жас ерекшеліктерін дамытуға ықпал ететін әдемі ғана емес, сонымен қатар пайдалы ойыншықтарды да сатып алуға тырысыңыз. Егер нәресте кез-келген қабілетті ерте көрсеткен болса, мысалы, шығармашылық немесе дизайн, онда дұрыс таңдалған ойыншық оларды одан әрі жетілдіруге көмектеседі.

Құрметті ата-аналар!

Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы Сіздің балаларыңызға ойыншықтар сатып алғанда сергек болуға шақырады! Ережелерді сақтай отырып, сіз балаңыздың қауіпсіздігін қамтамасыз ете аласыз.

Жарқайың аудандық санитариялық- эпидемиологиялық  бақылау басқармасы бас маман О.Балгина.

Сыбайлас жемқорлық – бұл жай ғана қылмыс емес, сонымен бірге экономиканың дамуының да, елдің саяси жүйесінің жұмыс істеуінің де көрсеткіші.

"Сыбайлас жемқорлық" термині латынның "соггитреге" деген сөзінен шыққан, мағынасы бойынша "мемлекет ағзасын, қоғамдық қатынастарды бұзу" дегенді білдіреді, "сатып алу" терминінің мағынасы ретінде - лауазымды тұлғаның өз билік өкілеттіктері мен өзіне сеніп тапсырылған құқықтарын Заңға және моральдық нормаларға қайшы келетін алдау, қорқытып алушылық, әуре-сарсаңға салу жолымен жеке бас пайдасы мақсатында пайдалануын білдіретін термин нормалар.

Қазіргі әлемде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейту жөніндегі жұмыс үздіксіз жүргізілуде және үнемі жетілдірілуде. Әлемде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес тетіктерінің барлық елдер үшін оңтайлы бірегей жиынтығы жоқ. Әрбір ел қабылдайтын сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі әдістер жиынтығының ерекшелігі бірегей және тек саяси және экономикалық тұрақтылыққа ғана емес, сондай-ақ әдет-ғұрып пен дәстүрге, діни ерекшеліктер мен құқықтық мәдениет деңгейіне, сондай-ақ алып отырған аумақтың ауданына, тығыздығына, халық санына да байланысты.

Сыбайлас жемқорлық мәселесін талқылау кезінде оның осы қызметке ұсыныс пен сұранысқа қатысты аспектілерін ажырату қажет. Ұсыныс аспектісіндегі сыбайлас жемқорлық нақты Қызметтерді, ерекше режимді немесе келісімшарттарды алудың орнына пара беруді білдіреді, ал сұраныс аспектісіндегі сыбайлас жемқорлық практикасы пара беруге итермелеуде немесе оларды қорқытып алуда көрінеді. Соңғысы қаржы органдары мен саяси билік органдары өкілдерінің қатысуымен құрылуға тән.

"Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 2 шілдедегі Заңының 5-бабына сәйкес сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мынадай қағидаттар негізінде жүзеге асырылады:

• баршаның заң алдындағы теңдігі қағидасы;
• мемлекеттік органдардың қызметін нақты құқықтық регламенттеуді, мұндай қызметтің заңдылығы мен жариялылығын, оған мемлекеттік және қоғамдық бақылауды қамтамасыз ету мәселелері;
• мемлекеттік аппараттың құрылымын, кадр жұмысын және жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын мәселелерді шешу рәсімін жетілдіру мәселелері;
• жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін, сондай-ақ мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық, саяси-құқықтық, ұйымдастырушылық-басқарушылық жүйелерін қорғаудың басымдығы;;
• ҚР Конституциясының 39-бабының 1-тармағына сәйкес лауазымды және мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген басқа да адамдардың, сондай-ақ оларға теңестірілген адамдардың құқықтары мен бостандықтарын шектеуге жол берілуінің белгілері;
• жеке және заңды тұлғалардың бұзылған құқықтары мен заңды мүдделерін қалпына келтіру, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың зиянды салдарын жою және алдын алу;
• сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға қарсы күреске жәрдемдесетін азаматтардың жеке қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері;
• мемлекеттік функцияларды орындауға өкілетті және оларға теңестірілген тұлғалардың мемлекеттік құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау, аталған тұлғалар мен олардың отбасыларына лайықты өмір сүру деңгейін қамтамасыз ететін жалақы (ақшалай қамтылым) мен жеңілдіктер белгілеу мәселелері;
• осындай қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеуге өкілеттік беруге жол бермеу, сондай-ақ оған бақылау жасау;
• сыбайлас жемқорлыққа байланысты қылмыстарды анықтау, ашу, жолын кесу және алдын алу мақсатында жедел-іздестіру және өзге де қызметті жүзеге асыру, сондай-ақ құқыққа қарсы жинақталған ақша қаражаты мен өзге де мүлікті заңдастыруға жол бермеу мақсатында Заңда белгіленген тәртіппен арнайы қаржылық бақылау шараларын қолдану туралы ұсыныстар енгізеді.;
• осы Заңның 3-бабының 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген адамдар үшін кәсіпкерлік қызметпен айналысуға, оның ішінде шаруашылық жүргізуші субъектілердің басқару органдарында ақы төленетін лауазымдарға орналасуға, мұндай лауазымға орналасу заңдарда белгіленген лауазымдық міндеттерде көзделген кезде тыйым салуды белгілеу мақсатында жүзеге асырады.
• Қаралып отырған Заңның 12-бабында сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтар, сондай-ақ олар үшін жауапкершілік көзделген. Мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдардың немесе оларға теңестірілген адамдардың мынадай:басқа мемлекеттік органдардың, ұйымдардың қызметіне заңсыз араласу әрекеттері сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтар болып табылады;
• аталған адамдардың не олардың жақын туыстары мен жекжаттарының материалдық мүдделерін қанағаттандыруға байланысты мәселелерді шешу кезінде өздерінің қызметтік өкілеттіктерін пайдалану;
• шешімдерді дайындау мен қабылдау кезінде заңды және жеке тұлғаларға құқыққа сыйымсыз қолдау көрсету;;
• кәсіпкерлік немесе табыс алумен байланысты өзге де қызметті жүзеге асыруда кімге болса да заңдарда көзделмеген кез келген жәрдем көрсетуге міндетті;
• мемлекеттік функцияларды орындау кезінде алынған ақпаратты, егер ол ресми жариялауға жатпайтын болса, жеке немесе топтық мүдделерге пайдалану;
• жеке және заңды тұлғаларға берілуі заңнамада көзделген ақпаратты беруден негізсіз бас тарту, оны кешіктіру, анық емес немесе толық емес ақпарат беру;
• жеке немесе заңды тұлғалардан ақпарат талап ету, оны ұсыну заңнамада көзделмеген;
• мемлекеттік және материалдық ресурстарды жекелеген кандидаттардың немесе қоғамдық бірлестіктердің сайлау қорларына беру;
• жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қараудың және өз құзыретіне кіретін өзге де мәселелерді шешудің заңда белгіленген тәртібін бұзу;
• жалпы қабылданған сыпайылық пен қонақжайлық нормаларына сәйкес, сондай-ақ хаттамалық және өзге де ресми іс-шараларды өткізу кезінде символдық назар белгілерін және символдық кәдесыйларды қоспағанда, жоғары тұрған ресми адамдарға сыйлықтар беру және қызметтік емес қызметтер көрсету;
• жеке немесе заңды тұлғаларға олардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруда көрінеу кедергі жасау;
• кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеу өкілеттіктерін осындай қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғаларға беру, сондай-ақ оған бақылау жасау;
• мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын мемлекеттік орган мәртебесі жоқ ұйымдарға беру;
• Сыбайлас жемқорлық қазіргі қоғамның теріс құбылысы болып табылады, ол үнемі мұқият зерделеуді, жүйелі тәсілді, кешенді және жедел қарсы іс-қимылды талап етеді. Елдегі сыбайлас жемқорлықтың деңгейі мен ауқымы экономикалық дамуды тежейді, инвестициялық ахуалға теріс әсер етеді, елдің имиджін, Қазақстан Республикасымен ынтымақтастыққа халықаралық мүдделілікті төмендетеді. Осыған байланысты сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес біздің еліміз үшін негізгі басымдық болып табылады.

Қазақстан үшін сыбайлас жемқорлықты жеңу мемлекеттік саясаттың басты бағыттарының бірі болып табылады.

Жарқайың аудандық сотының аға сот приставы М.Асанбаев.

Қазақстанның мемлекеттік егемендікке ие болған уақытында өнеркәсіптік меншік объектілерін қорғау жүйесі қалыптасты, атап айтқанда, өнертабыстар, пайдалы модельдер, өнеркәсіптік үлгілер, тауар белгілері, қызмет көрсету белгілері, тауар шығарылған жердің атаулары, селекциялық жетістіктер, интегралдық микросхемалар топологиялары ұзақ мерзімді нарықтық инфрақұрылымның ажырамас элементі болып табылады.

Бұл жүйені дамыту еңбекті және капиталды көп қажет ететін өндірістерден технологиялық және ғылымды көп қажет ететін өндірістерге көшу үшін қажетті жағдайлар жасау бөлігінде мемлекеттік өнеркәсіптік саясаттың стратегиялық міндеттерін шешуде маңызды.

Зияткерлік меншік объектілерінің жекелеген түрлерін қорғауға арналған заңнама әр түрлі деңгейдегі нормативтік құқықтық актілердің едәуір үлкен ауқымын білдіреді. Нормалардың салалық байланысы да әр түрлі. Рәсімдік, әкімшілік-құқықтық, қылмыстық-құқықтық нормалар зияткерлік меншік объектілеріне азаматтық құқықтардың пайда болуы мен іске асырылуы үшін жағдай жасауға арналған.

Өнеркәсіптік меншіктің өзекті және негізгі объектісі өнертабыс болып табылады. АҚШ әйгілі патенттік құқық зерттеушісі Питер Розенберг «өнертабыс дегеніміз-адам ойлап тапқан және жасаған нәрсе» дейді. Позицияны салыстырмалы түрде нақтылауды қалап, ол «өнертабыс бұрын болмаған нәрсені жасау мен жасауды білдіреді. Ашылу-бұл бұрын болған, бірақ белгісіз нәрсе».

1992 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін Қазақстан Республикасында зияткерлік меншік мәселелерін реттеудің нормативтік-құқықтық негізі қалыптасты, шығармашылықтың неғұрлым маңызды объектілерінің мәртебесі айқындалды, зияткерлік меншіктің жекелеген объектілері бойынша арнайы заңнама қабылданғаннан кейін заңнаманың мүлдем жаңа кіші саласы қалыптасты және дамуда, сондықтан айтарлықтай дәрежеде патенттік заңнаманың қазіргі заманғы өлшемдер бойынша ұзақ қолданылу кезеңін қорыту, тауар таңбалары жөніндегі заңнаманы жетілдіру, тұтастай алғанда зияткерлік меншікті қорғау жөніндегі жүйені құру бойынша жұмыстың жалғасы болып табылады.

Ақмола обысы әділет департаментінің Есіл ауданаралық әділет басқармасы

Сыбайлас жемқорлық кез келген мемлекеттің ұлттық қауіпсіздік негіздеріне елеулі қатер төндіреді және қоғам мен жеке алынған азамат өмірінің барлық саласына тұрақсыздық жасап, әсер етеді.

                Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев 2022 жылғы 8 ақпанда Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын бекітті.

                Осы құжатта мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатының жаңа мақсат-міндеттері белгіленген. Осы бағдарламалық құжатқа сәйкес, Қазақстан бүгінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұрудан қоғамдық сананы түбегейлі өзгертуге, халықтың сыбайлас жемқорлықтың кез келген нысандарын қабылдамауына көшуді көздейді.

                Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаттың негізгі қағидаттарына мыналар жатады: баршаның заң алдындағы теңдігі және әділдік; жариялылық, айқындық және қоғамға есеп беру; сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын кешенді пайдалану; сыбайлас жемқорлықтың алдын алудың басымдығы; мемлекет пен азаматтық қоғамның өзара іс-қимылы; сыбайлас жемқорлықтың барлық көріністерінде оны қабылдамау және басқасы.

                Сондықтан Қазақстанда қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру бойынша ағарту және тәрбие жұмыстарына үлкен мән беріледі.

                Ол үшін азаматтық қоғам институттарының мемлекетпен конструктивті өзара іс-қимыл тетігін жетілдіру қажет.

                Азаматтық қоғам институттарын нығайту және дамыту, азаматтардың құқықтық мәдениетінің деңгейін арттыру, қоғамда өзінің азаматтық құқықтары мен міндеттері туралы қажетті білімді тарату, осы білімді күнделікті өмірде қолдану дағдыларын қалыптастыру.

Әрбір азамат сыбайлас жемқорлық көріністерін өзінің азаматтық құқықтарын бұзу ретінде қабылдауы және өз құқықтарын қорғауға қабілетті болуы керек. 

                Біздің мемлекеттің азаматтары осы тұжырымдаманы іске асыруға белсене қатысуға тиіс. Қоғамда сыбайлас жемқорлықтың дамуына жағдай жасалмауы үшін әрбір азамат барлық шара қабылдауы керек.

                Әрине, сыбайлас жемқорлыққа және оның көріністеріне қарсы күрес-бұл ұзақ мерзімді және күрделі процесс.

                Алайда қазақстандық қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру жөніндегі мақсатқа сәйкес күш-жігер біздің азаматтарымыздың көпшілігінің сыбайлас жемқорлықтың әлеуметтік зұлымдық ретінде қауіптілігі және осыдан туындайтын біздің мемлекетіміз бен қоғамымыздың болашағы үшін салдары туралы білімнің қажетті кешенін меңгеруіне алып келетініне күмән жоқ.

Ақмола обысы әділет департаментінің Есіл ауданаралық әділет басқармасы