Референдум тарихи сипатқа ие. Бұл бізде 27 жылда алғаш рет болып отыр. Оған енгізілген түзетулер мемлекеттік құрылым нысанын, билік тармақтарындағы балансты өзгертуге бағытталған.
Мұндай ауқымды өзгерістер пакетінің референдумға шығарылуы-қисынды шешім. Бүгінгі таңда азаматтардың ұсынылған өзгерістерге өз көзқарастарын дауыс беру арқылы білдіруге мүмкіндігі бар.

5 июня т.г. состоится республиканский референдум по проекту Закона Республики Казахстан «О внесении изменений и дополнений в Конституцию Республики Казахстан».

В этой связи Министерство информации и общественного развития напоминает, согласно пункту 4 статьи 7 Закона «О республиканском референдуме» любая агитация в предшествующий референдуму день и в день проведения референдума запрещена.

Таким образом, 4 и 5 июня 2022 года проводить в СМИ, в том числе в сети Интернет агитацию референдума запрещается.

Исходя из смысла и содержания понятия «агитация», в качестве агитационных будут рассматриваться материалы, побуждающие избирателей голосовать «за» или «против» вопроса, вынесенного на референдум.

Причем в этом случае к административной ответственности могут быть привлечены как физические, так и юридические лица, допустившие данное нарушение, в том числе и пользователи социальных сетей.

Агитационные материалы, ранее размещенные на интернет-ресурсах, могут сохраняться на прежних местах, их вывод на главную страницу сайта запрещается.

Так же на прежних местах могут оставаться ранее размещенные информационные материалы разъясняющего характера о дате, условиях поведения референдума, порядке голосования, включая рекламные баннеры, отсчет дней до референдума на интернет-ресурсах и телеканалах и т.п.

Осы жылдың 5 маусымы «Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы бойынша республикалық референдум өтеді.

Осыған байланысты Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі «Республикалық референдум туралы» Конституциялық Заңының 7-бабының 4-тармағына сәйкес референдум қарсаңындағы күн мен референдум өтетін күні кез келген үгіт жүргізуге тыйым салынатынын еске салады.

Осылайша, 2022 жылғы 4 және 5 маусымда бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде интернетте референдум бойынша үгіт жүргізуге тыйым салынады.

«Үгіт» ұғымының мәнін және мазмұнын негізге ала отырып, референдумға шығарылған сұраққа  сайлаушыларды «келісемін» немесе «қарсымын» деп дауыс беруге түрткі болатын материалдар үгіт материалдары ретінде  қарастырылатын болады.

Бұл ретте,  аталған бұзушылыққа жол берген жеке тұлғалар да, заңды тұлғалар да, соның ішінде әлеуметтік желілерді пайдаланушылар да әкімшілік жауапкершілікке тартылуы мүмкін.Интернет-ресурстарда бұрын жарияланған үгіт материалдар бастапқы орындарында сақталуына жол беріледі, оларды сайттың басты бетінде шығаруға тыйым салынады.

Сондай-ақ, референдумды өткізу күні, шарттары, дауыс беру тәртібі, оның ішінде жарнамалық баннерлер, референдумға дейінгі күндерді кері санау және т.б. туралы түсіндірме сипаттағы бұрын жарияланған ақпараттық материалдар интернет-ресурстар мен телеарналарда олардың бастапқы орындарында сақталуына жол беріледі.

Алдағы референдум қарсаңында әлеуметтік желілерде 2022 жылғы 5 маусымда рұқсат етілмеген митингілерді ұйымдастыруға және қатысуға шақырулар таратылуда.

Қоғамдық тәртіпті, тұрғындардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету үшін келесі заңнамаға назар аударамыз.

Митингілерді ұйымдастыру және өткізу тәртібі «Қазақстан Республикасындағы бейбіт жиналыстарды, митингілерді, шерулерді, пикеттер мен демонстрациялар ұйымдастыру және өткізу тәртібі туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

Мұндай көпшілік іс-шаралар алдын-ала хабарлау және жергілікті атқарушы органдардан арнайы бөлінген жерлерде халықтың тіршілігін қамтамасыз ету объектілерінің қалыпты жұмыс істеуіне кедергілерді болдырмайтын шараларды қолдана отырып жүргізілуі керек.

Шағым беру, ұйымдастыру, рұқсат етілмеген әрекеттерге қатысу үшін жауапкершілік Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 488-бабына сәйкес туындайды.

Егер бұл әрекеттер айтарлықтай зиян келтірсе, кінәлілер Қылмыстық кодекстің 400-бабы бойынша жауапқа тартылады.

Ақмола облысының прокуратурасы азаматтарды заңды қатаң сақтауға, арандатушылыққа бой алдырмауға және заңсыз әрекеттерге қатыспауға шақырады.

      Ақмола облысының прокуратурасы

Халқымызда өлім жазасының орнына «құн төлеу» жазасы болған. Бұл туралы ҚазАқпарат тілшісіне «Адам құқығына арналған хартия» қоғамдық қорының директоры Жеміс Тұрмағамбетова айтып берді.

«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен елімізде өлім жазасының күші жойылды. Бұдан бөлек, Қылмыстық кодекс, Қылмыстық іс жүргізу кодексі мен Қылмыстық атқару кодекстеріне түзетулер енгізіле бастады. Мен осыны Президент Тоқаевтың гуманитарлық актісі және гуманитарлық миссиясы деп айтар едім. Сондай-ақ соңғы жылдары елімізде өлім жазасы түрінде жазаға әкелуі мүмкін қылмыстардың саны азайғанын ерекше атап өтер жайт. Жалпы мен 1995 жылдан бері Қазақстанның Өлім жазасының күшін жоюға бағытталған азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің екінші факультативтік хаттамасына қосылу және елімізде өлім жазасын жою мәселесімен айналысып келемін», - деді спикер. Ол сондай-ақ қазақ халқының тарихында өлім жазасы болмағанын айтты. «Халқымызда өлім жазасының орнына «құн төлеу» жазасы болған. Мысалы, кісі өлтірген кінәлі адам болса, оған халқымыз өлім жазасын кеспеген. Бірақ, сол өлтірілген кісінің құнын әлгі кінәлі адамға төлеткен. Осылайша дана халқымыз өлім жазасымен мәселенің түбегейлі шешімін таппайтынын жақсы түсінген», - деді Жеміс Тұрмағамбетова.

Сонымен қатар «Адам құқығына арналған хартия» қоғамдық қорының директоры қазақстандықтарды алдағы республикалық референдумға бір кісідей қатысып, дауыс беруге шақырды. «Референдумнан соң заңымызға өзгерістер енгізіледі. Ол еліміздің әр азаматы үшін маңызды оқиға. Сондықтан әрбір азамат өз өмірі мен ел тағдырына бей-жай қарамай, референдумға барып, өз дауысын бергенін дұрыс деп санаймын», - деді ол.

https://www.inform.kz/kz/kazakta-olim-zhazasynyn-ornyna-kun-toleu-bolgan-zhemis-turmagambetova_a3939953