Председатель Центральной избирательной комиссии РК Нурлан Абдиров напомнил, что агитирующих материалов на избирательных участках не должно быть, передает корреспондент МИА «Казинформ».

«Я неоднократно говорил - никакой агитации. Будьте внимательны. Мы не в прямой, не в косвенной агитации не участвуем. Наша задача - довести информацию о предстоящем референдуме до наших граждан, которые имеют право принять участие в нем. Мы должны разъяснить и объяснить их права и суть этого мероприятия. Никаких агитирующих материалов у нас нигде не должно быть на избирательных участках», - сказал Нурлан Абдиров на заседании Центральной комиссии референдума.

Ранее сообщалось, что Центральной комиссией референдума РК принято постановление «Об аккредитации наблюдателей международной организации и иностранных государств на республиканский референдум, назначенного на 5 июня 2022 года». Всего для участия в республиканском референдуме в качестве международных наблюдателей Центральной комиссией аккредитовано 272 представителя международных организаций и иностранных государств. Ранее сообщалось, что в соответствии с Указом Президента РК №888 от 5 мая текущего года 5 июня состоится общенациональный референдум по внесению изменений и дополнений в Конституцию Республики Казахстан. Граждане РК смогут проголосовать на референдуме даже за рубежом.

https://www.inform.kz/ru/predsedatel-cik-poruchil-ne-dopuskat-agitacii-po-referendumu-na-izbiratel-nyh-uchastkah_a3938773

Меньше недели осталось до проведения важного политического события для страны – общереспубликанского референдума, который состоится 5 июня. Избирателям советуют заранее узнать, на каком участке им предстоит голосовать. Астанчане могут сделать это онлайн, передает МИА «Казинформ» со ссылкой на официальный сайт акимата Нур-Султана. Акимат города Нур-Султан запустил сервисы по поиску участка для голосования в режиме реального времени. Для этого необходимо лишь ввести свой ИИН. Сервисы позволяют получить номер участка, здание, адрес, контактный телефон. Проверить информацию можно посредством: - Веб-портала акимата г.Нур-Султан referendum.astana.kz . - Чат-бота в мессенджере Telegram (t.me/ns_referendum_bot) - Мобильного приложения Smart Astana. - Единого контакт-центра iKomek по телефону 109 в режиме 24/7. Операторы будут отвечать на телефонные звонки, принимать обращения. Жители смогут получить консультацию по вопросам касательно проведения референдума. Вместе с тем по инициативе акимата города Нур-Султан совместно с партнерами запущены сервисы по поиску участка для голосования в мобильных приложениях Kaspi.kz (на главной странице баннер «Республиканский референдум 5 июня») и Halyk Homebank в разделе «Госуслуги» вкладка «Референдум 5 июня».

https://www.inform.kz/ru/servisy-po-poisku-uchastka-dlya-golosovaniya-v-rezhime-onlayn-zapustili-v-stolice_a3938823

Қазақ даласында рулық, тайпалық, хандық-мемлекеттік түсінік қалыптаса бастағаннан бері жалпыға ортақ белгілі бір тәртіпке деген сұраныстың туындағаны сөзсіз. Десе де бұл туралы құжатты деректер жоқтың қасы. Не болмаса бұл түсініктер тіпті де қағаз бетіне түспеген, не болмаса жаугершілік заманындағы соғыс салдарынан ізім-қайым жоғалған.

Осы күнге дейін бар екендігі нақты дәлелденіп, қандай да бір тарихи дәлелі бар болып саналатын ең көне заң – Шыңғыс ханның «Ұлы жасағы». Қазіргі таңда бұл заңның түпнұсқасы сақталмағаны туралы бірден айтуымыз керек. Бірақ бұл заңның таңбаға түсіп, нақтылы күшке ие болғаны туралы тарихи деректер жетіп артылады. Мысал ретінде Шыңғыс ханның: «Мемлекеттің меншігін жөнге салып, дау-дамайларды реттеп, ол туралы көк дәптерге жазып отыруы шарт, Шихихутугтің менімен келісіп шешіп, ақ қағазға көк сиямен түсірген хаттамаларын ұрпақтан ұр­паққа дейін ешкім бұзбайтын болсын», деген сөзі тарихта қал­ғанын айтуға болады.

Шыңғыс ханның ғұмырын зерттеуші ғалымдардың дерегіне сүйенсек, бұл шамамен 1210 жылдар болуы керек. Демек, бұл – Қазақ даласындағы алғашқы ресми заң. Қисаптың қисынына салсақ, қазіргі Ата Заңға дейінгі аралықта қазақ даласындағы заңдар эволюциясы шамамен 800 жылдам астам уақытты алады.

Осы сегіз ғасыр ішінде көк дәптердің келбеті құрылған мемлекет, өзгерген өркениет пен жаңа басқару жүйесіне ауысуы секілді тарихи факторларға орай бірнеше мәрте толықтырылып келді. Мәселен, «Есім ханның ескі жолы», «Қасым ханның қасқа жолы», әз Тәуке хан тұсындағы «Жеті жарғы» заңдары болып таңбаланғанын шежіре беттері шатаспай парақтап береді.

Иә, әлбетте бұл біздің төл заңдарымыз. Мұндай бақытты қайта сезіну тек тәуелсіздік алған­нан кейін ғана бұйырды бізге. Егемен елдің ең басты құжаты, ең асыл кітабы Конституция сахнаға шыққан шақ еді ол кез. Бүгінгі тарқатылар тақырыптың төркіні де осы тақырыпқа келіп ат байлап отыр.

Президентіміз наурыз айын­дағы Жолдауында еліміздің сая­си жүйесіне ауыз толтырып айтарлық ауқымды өзгерістер жасайтынын мәлімдеген болатын. Тәуелсіздік тарихындағы ең күрделі сыннан аман өтіп, да­уылды еңсергендегі тыныштықтан соң бұл Жолдаудың жолы да, жөні де басқаша болатынына елі сеніммен қарап, үмітпен күткен еді. Алқалы жиында алаш жұрты арманы орындалардай ауқымды бастамалардың куәгері болды. Соның ең бастысы – Ата Заңымызға енетін өзгерістер туралы ұсыныс еді.

Мемлекет басшысы көп ұза­май бұл басты құжатқа енетін өзгерістер мен толықтырулар халықтың таңдауы болуы тиіс екенін атап өтіп, референдум өтетінін мәлімдеген болатын. Соған сәйкес елімізді демократияландыру бағытында үлкен қадамдар жасалу көзделіп отыр.

Референдум – мемлекетіміздің межелі уақыттан бері орын алып отырған ең елеулі саяси оқиғасы болғалы тұр. Қазіргі Ата За­ңы­мыз соңғы рет осыдан 27 жыл бұрын жалпыхалықтық референдумда қабылданған болатын. Ал басты заңға одан кейінгі жылдары енгізілген өзгерістер Парламент қабырғасында мақұл­да­нып, халықпен еш санаспай бе­кітіліп келді. Әлбетте, бұл үр­діс ел Президенті Қасым-Жо­март Тоқаев ұсынған «Ха­лық үніне құлақ асатын мем­лекет» тұ­жырымдамасына қара­ма-қай­шы құбылыс. Конс­титу­ция­лық өзгерістерді осынша уа­қыт­тан кейін халықпен кеңесіп қабылдауға деген талпыныс ең әуелі демократияға деген ұмты­лыс болса, кейінгісі алдағы жос­пар­ланған референдумның да ма­ңызын, салмағын өсіретін қадам болмақ.

Енді, біз алдағы жоспар­лан­­ған референдум барысында Кон­сти­туцияға енгізілетін өз­ге­ріс­тердің негізгі ерекшеліктері мен маңызды бастамаларына тоқ­та­лып өтсек.

Бірінші кезекте, әлбетте ең ма­ңыз­ды өзгеріс – мемлекеттік бас­­қа­ру жүйесіндегі мо­дель­­дің өз­гер­уі. Елі­міз­ «супер­пре­зиденттік» басқару үлгі­сінен мықты Парламенті бар президенттік республика формасына көшеді. Демек алда­ғы уақытта Парламенттің ықпа­лы, Үкіметтің есептілігі артатын бола­ды. Президент өзінің өкі­лет­тігі кезінде партиядан шы­ғады. Осылайша, ол барлық саяси күштер мен партиялардан дербестігін сақтай алады. Бұл үрдіс елдің саяси жүйесіне айтар­лық­тай жаңғыру әкеліп, партиялар арасындағы бәсекелестікті арттыратын болады.

Осы тұста аса мән беріп айта­тұғын бір дерек бар. Осы өзге­ріс­тер мен толықтырулардың кезінде Мемлекет басшысы өзі­нің өкілеттігін немесе билігін күшейту үшін бірде-бір өзгеріс жасауға ұсыныс білдірген жоқ. Керісінше, бас құжатқа таң­ба­ла­натын барлық дерлік өзгеріс биліктің басқару институттарын күшейтуге бағытталған.

Мысалы, Мемлекет басшысы бұдан былай облыс әкімдерінің өкім­дерін жоя алмайды. Аудан­дық, ауылдық әкімдерді қыз­ме­тінен ала алмайды. Бұл, түптеп келгенде, Президентіміз айт­қан­дай үйлесімді және теңгерімді жүйені нығайтуға бағытталған шешімдердің басы ғана.

Иә, жоспарланған өзгерістерді әр қазақстандық сезіне алады. Бұдан былай жергілікті атқарушы билік органдары мен жергілікті өкілді органдардың жұмысы үл­кен өзгеріске ұшырамақ. Бір сөзбен айтқанда, олардың дер­бес­тігі артады.

Ата Заңымызға енетін тағы бір айтарлықтай жаңалықтың бірі һәм бірегейі – жер мәселесіне қатысты. Иә, тамыры терең тарихымыздың қай кезеңінде болсын қазақ үшін жер мәселесі қашанда өткір тұрған-ды. Қазіргі уақытта да қоғам арасындағы беті ашық жара секілді ащы мәселе осы жер төңірегінде тұр­ға­ны дәлелді талап етпейтін ақи­қат. Президентіміз ұсынып отыр­ған мәселеге сәйкес осы жер мәселесі түбегейлі шешіліп, тұтастай халық меншігіне өтетін болды. Жер және оның қойнауы, су көздері, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, басқа да табиғи ресурстар халыққа тиесілі болады. Бұрын бұл мемлекеттік меншік еді.

Жалпы алғанда мемлекетті басқару ісіндегі ең маңызды құрал – сенім. Ал сенімді ұялататын ең үлкен күш – әділеттілік. Пре­зидент ұсынып отырған осы рефор­малардың түпкі негіздері «әділдік» деген асыл ұғымға сая­ды.

Бұл тұста конституциялық сот­тың құрылуы, сөз бостандығы мен журналистер қауымының жұмыстарына жаңа серпін беру, мемлекеттік қызметтегілерге ашық­тық ұстанымын ұстауды талап ету секілді ұсыныстар ха­лық пен қоғам тарапынан жылы қабылданып жатқанын бай­қауға болады. Себебі әділдік пен ашықтық болмаған жағдайда мемлекетке де, қарапайым адам болашағына деген де сенімнің болуы неғайбыл.

Мемлекет басшысы ұсынып отырған Конституциялық рефор­ма­ның басты мақсаты да осы қағидаларды іс жүзінде көрсету болып табылса керек.

Референдум – маңызды сая­си оқиға. Конституциялық реформаның мәнін халыққа түсіндіру жұмысы қызу жүруде. Осы жұмыстардың аясында Amanat партиясы штабының мүшесі ретінде өңірлерді аралап халықпен, еңбек адамдарымен көптеген жылы жүздесулер өткіздік. Біз барған Шымкент, Жамбыл, Шығыс Қазақстан, Қостанай халқы бұл саяси ре­фор­мадан жыл келгендей жа­ңа­лық пен өмірлерін өзгерте­тін жақсылық күтіп отыр. Өңір­лер­дегі азаматтарымыздың Мем­лекет басшысының саясатын қуат­тайтынын, қолдайтынын аңғар­дық. Елдің өзгерістерге деген ықыласы ерек. Енді осы қолдауымызды іс жүзінде көрсету маңызды деп білеміз. Сондықтан, азаматтарымызды 5 маусым күні өтетін жалпыреспубликалық референдумға белсенді қатысуға шақырамыз. Қай заң болсын не өзгерсе, не толықса тарихи кезеңнің бастауында тұра­ды. Шыңғыс ханның «Ұлы жаса­ғы­нан» бергі заңдар эволюциясы да осы көріністі растайды. Бұл – тарихтың жаңа беті. Сондықтан «Жаңа Қазақстан» түсінігі құр бос сөз бен ұран емес, «Екінші Республиканың» есігін ашатын ұлы сапардың кіріспе сөзі деп қабылдау шарт.

Берік УӘЛИ,

«Хабар» Агенттігі» АҚ Басқарма төрағасы

https://egemen.kz/article/313486-ata-zanh-evolyutsiyasy

Елордада Астана IT университетінің базасында конституциялық реформаларды нақтылауға арналған «Референдум-2022: Қазақстан Республикасының саяси жүйесін қайта құру» тақырыбында дөңгелек үстел өтті.

Іс-шараға Астана IT универ­си­тетінің оқытушылары, қыз­мет­керлері, сондай-ақ студенттері қатысты. Офлайн форматта ұйым­­дастырылған жиынға Сенат депутат­тары Владимир Вол­ков, Қанат­бек Сафинов, Андрей­ Лукин қатысты. Депу­тат­тар Конституцияға ұсынылып отырған өзгерістер мен толық­ты­рулардың мән-мағы­на­сын түсін­дір­ді.

Мәселен, жаңа Конституцияда Президент жақындарын басшылық қызметтерге тағайындауға шек­теу қою ұсынылған. Яғни су­пер­пре­зиденттік басқарудан мық­ты Парламенті бар пре­зидент­тік жүйеге көшуге нақты қадам жасалып отыр. Сондай-ақ Мәжіліс немесе мәслихат депутаты сайлауына партияға мүше болмай-ақ үміткер ретінде қатыса алады.

Сонымен қатар тарих ғылым­да­рының докторлары, Astana IT университеті Қоғамдық ғылым­дар кафедрасының профессорлары Нұрбек Шаяхметов пен Сәуле Мамытова республикалық референдумның тарихи маңы­зы мен мәніне тоқталды. Универ­си­тет­тің студент жастары атынан Астана ІТ университетінің 1-курс студенті Батырхан Бейсембеков сөз сөйледі.

Жиын соңы сұрақ-жауап фор­матында өрбіді. Сенаторлар сту­дент­терге Парламент ғи­маратында тағылымдамадан өту­ді ұсынды. Баяндамашыларды ұйып тыңдаған жастар сұрақтарын жау­дырды. Әсіресе Қазақстанға суперпрезиденттік басқаруға көшудің маңызын, Мемлекет басшысы қандай өкілеттігінен бас тартудың мән-мағынасын сұрады.

«Студенттер өмірде өте бел­сен­ді позиция ұстанады. Өте өткір сұрақтар қояды. Оларды ыңғайсыз деп айтпас едім, сауалдары шынайы, ашық. Осы сұрақтардан аудиторияның пікір­таласқа белсенді қатысқанын, жас­тардың жанып тұрған көзін көр­дім. Олардың референдумға келіп, өз таңдауын жасайтынына сенімдімін», деді А.Лукин.

https://egemen.kz/article/313499-sayasi-dguyeni-quru-dgoldary-talqylandy

Конституциялық реформа нені көздейді? Неліктен референдумға қатысу маңызды? Орталық коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифингте сарапшылар осы сұрақтар төңірегінде ой-пікірлерін білдіріп, саяси кезеңнің маңыздылығын түсіндірді.

«Жаңа Қазақстан мен Екінші республика идеясын қоғам бірте-бірте түсініп келе жатыр», деп есептейді Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ проректоры, заң ғылым­да­рының докторы, профессор Еркін Оңғарбаев. «Ел азаматы ретінде осы үдерістер туралы өз түсінігімді білдіргім келеді. Ең бастысы, бұл саяси реформа әділетті қоғам идеясы екенін ескеруміз қажет. Бұл жайында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев та айтқан болатын», деді сарапшы. «Жаңа Қазақстан мен Екінші респуб­лика идеяларын қоғам бірте-бірте түсініп келеді. Неліктен? Себебі дамудың 30 жылында біз белгілі бір жетістікке жеттік, тәуелсіздігіміз нығай­ды, бірақ қоғам белгілі бір «індеттерден» тұратын әділет­сіз сәттерден кейін сұрақ­т­ар қоя бастады. Бұл непотизм, сыбайлас жемқорлық. Қоғам үшін бұл мәселелер өткір тұр. Президенттің байлығымыздың 50%-ын иемденген жүздеген адам туралы сөзі кездейсоқ емес. Әрине, бұл халықтың көпшілігінің наразылығын тудырады. Бұрын негізгі тезис «алдымен экономика, содан кейін саясат» болатын. Ел Президенті біздің қазақстандық қоғамда демократиялық негіз­дер­ді іске асыру үшін саяси реформалар, саяси жаңғырту жүр­гізу қажеттігін айтады. Оның сөздері іспен келіспейді. Ол партиядан шығып, біздің қоғамда жұмыс істейтін бар­лық партиялардың бәсекеге қабілетті болуы үшін партияға мүшелігін тоқтататынын айтты. Осыған байланысты саяси бәсекелестік нәтижесінде біздің қоғам осы тұрғыдан әділетті болады деп сенемін», деді ғалым.

Сондай-ақ ол прези­дент­тің жақын туыстары ква­зи­мем­лекеттік секторда саяси мем­лекеттік және басшылық лауазымдарды атқармауы туралы көзқарасын білдірді. «Бұл да барлық мемлекеттік қызметшілер мен халық үшін адамгершілік қағидаттарды әр адам өзінен бастауы тиіс екендігінің үл­гісі. Осы призма арқылы әділ қоғамның элементтері іске асырылатын болады», деді профессор.

Ал Президент жанындағы ҚСЗИ директорының орынбасары Алуа Жолдыбалина осы жылдың мамыр айында референдум туралы халықтың пікірін білу мақсатында са­уалнама жүргізгендерін айтып, нәтижесімен бөлісті. Сауалнама қорытындысы бойынша ха­лықтың 76,4 пайызы референдумды қол­дай­тынын білдір­се, 70 пайызы бұл саяси оқиғадан хабардар, яғни, саяси науқанның нені көздейтінін білетінін жеткізген. Ал 66,4%-ы маңызды іс-шараға қатысатынын айтқан. Брифингте Алуа Жолдыбалина өзге мемлекеттерден мысал келтірді. «Референдум – бұл алдымен халық пен билік ара­сындағы қарым-қатынас. Мысалы, Скандинавия елдері­нің билігі халықты идея көзі деп санайды. Олардың пікірлері арқылы мемлекетті басқаруда маңызды шешім қабылдайды. Сондықтан Президенттің бұл шешімі мен ұсынысы тәжі­ри­беден алынған, мұны «Халық үніне құлақ асатын» мемлекет құрудың алғышарты деп білемін», деді ол.

«Бүгінде әлеуметтік желі­лерде халық Президенттің парақшасын белгілеп, көмек сұрайтын жағдайлар көп. Осы орайда, Мемлекет басшысы Парламент, Мәжіліс, әкімдердің атқаратын қызметі мен рөлін айқындап берді. Бұл да дұрыс шешім, Жаңа Қазақстанға бастар оң қадам», деді сарапшылар.

https://egemen.kz/article/313500-konstitutsiyalyq-reforma-neni-kozdeydi

Предстоящий референдум – еще одно доказательство того, что Казахстан стремится вписаться в общемировую политическую систему управления.

Любое государство – это, прежде всего, четкая система управления, где каждому есть место для участия. По­этому, участвуя в референдуме по изменению и дополнению Основного закона Республики, мы в праве рассчитывать и на изменения всей жизни в Казахстане. И тем самым построим Вторую республику.

Меня особо заинтересовала 87-я статья проекта, где говорится о назначении акимов областей, городов республиканского значения и столицы. Это команда Главы государства, и она должна утверждаться им с согласия депутатов маслихатов.

А каков у нас механизм вы­движения кандидатов в акимы? Кто его определяет и всегда ли он отвечает интересам страны? Субъективизма здесь еще много...

Скажу и о другом – об исполнении решений и рекомендаций Президента на местах. Президент объявил 2022 год Годом детей, а это значит, что его представители в регионах должны принять особые меры по поддержке всего, что связано с миром детей.

Мы в редакции единственной в республике детской региональной газеты рассчитывали, что нам будет дана возможность расширить издание и нам удастся выпускать несколько полос на государственном языке. Но из-за позиции местной власти этого не удалось сделать. И это лишь один пример отсутствия контроля по вертикали исполнения решений Президента сверху донизу.

Убежден, обновленная Конституция даст нам возможность усилить местную власть, поднять уровень доверия к ней, поможет Президенту повысить эффективность управления регионами. Ведь именно от всех этих составляющих и зависит быть или не быть Новому Казахстану.

https://kazpravda.kz/n/kazahstan-stremitsya-vpisatsya-v-obshchemirovuyu-politicheskuyu-sistemu-ekspert/

В мае этого года Конституционный совет РК принял решение одобрить законопроект о внесении изменений в Конституцию страны. Согласно представленному заключению, предложенные меры призваны создать прочный политико-правовой фундамент проводимым реформам. Однако еще до обнародования данного решения стало понятно, что предлагаемая конструкция модернизированной президентской формы правления в нашей стране получила широкую общественную поддержку.

Эксперты, принимавшие участие в обсуждении поправок в Основной закон, высказываются за комплекс­ную трансформацию всей государственной модели.

– Очевидно, что вышедшая на финишную прямую конституционная реформа станет судьбоносным шагом на пути к построению Нового Казахстана. Как отметил в своем обращении Президент Касым-Жомарт Токаев, одобренные инициативы должны гарантировать оптимальный баланс властных институтов, – говорит Лидия Пархомчик, эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП).

Как она отмечает, вопрос о причастности граждан страны к столь масштабным преобразованиям является логичным и закономерным. Мировой опыт показывает, что прак­тика проведения референдумов остается ключевой формой всенародного волеизъявления.

За более чем 30-летнюю историю в Казахстане процедура всенародного голосования по вопросу изменения Основного закона применялась лишь единожды, а именно в 1995 году. Именно тогда в стране была принята действующая Конституция. В течение последующих лет попытки инициировать проведение референдумов по тем или иным вопросам не переходили в практическую плоскость.

В результате все последующие конституционные реформы получали одобрение в Парламенте. В общей сложности решением парламентариев изменения в Основной закон вносились четыре раза, охватив в совокупности 85 статей.

Предложенный вариант новой конституционной реформы предполагает внесение изменений в 33 статьи Конституции. Данное обстоятельство наглядно подтверж­дает необходимость задействовать существующие нормы конституцион­ного закона «О республиканском референдуме».

Понимая это, депутаты Мажилиса уже одобрили законопроект, который призван унифицировать форму бюллетеней, используемых при проведении республиканского референдума. Тем самым были внесены уточнения относительно того, какие бюллетени следует считать недействительными.

Кроме того, благодаря референдуму Президент Касым-Жомарт Токаев сможет заручиться одобрением населения в отношении планируемых политических и экономических преобразований страны. Механизм референдума позволит четко замерить уровень доверия со стороны общества как к фигуре Президента, так и к его политическому курсу в целом.

После январских событий важность прямой коммуникации между гражданами и властью возрастает многократно. Поддержка гражданами предстоящей конституционной реформы могла бы стать серьезной опорой для руководства страны в обозримой перспективе.

Содержание и характер анонсированных политических преобразований полностью отражает многолетний запрос казахстанцев на расширение участия в управлении государством и глубинную демократизацию политических процессов. Именно поэтому можно ожидать, что значительная часть населения продемонстрирует свою гражданскую позицию, решительно поддержав курс на создание Второй республики.

– Проголосовав на референдуме за поправки в Конституцию, население продемонстрирует поддержку не только предстоящей конституцион­ной реформе, но и выразит свое доверие к Президенту и его политическому курсу, – говорит Арман Токтушаков, эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП).

Как он отмечает, референдум открывает новый этап в демократическом развитии страны.

Озвучив идею референдума, Президент тем самым демонстрирует последовательность в проведении системных политических преобразований.

Важно отметить, что Глава государства инициирует конституционную реформу, которая не расширяет, а перераспределяет часть его полномочий другим институтам власти.

Конституционные поправки, выносимые на референдум, представляют собой законодательное оформление ряда важнейших политических инициатив, выдвинутых Главой государства 16 марта в Послании народу Казахстана.

В соответствии с конституционными поправками сократятся полномочия Президента, усилится роль Парламента и маслихатов, укрепятся правозащитные институты.

Реформы направлены на децент­рализацию власти, усиление парламентаризма и многопартийности, повышение политической конкуренции, развитие гражданской и политической культуры.

В целом в рамках конституционной реформы предполагается перерас­пределение функций и формирование оптимального баланса между исполнительной, законодательной и судебной ветвями власти.

В числе поправок также находится норма, закрепляющая собственность земли и природных ресурсов за народом. Данная норма полностью отвечает запросам большинства населения и исключает любые разночтения в будущем.

Всего поправки охватывают более 30 статей Конституции, что свидетельствует о масштабности и фундаментальном характере проводимых реформ.

6 мая в СМИ был опубликован итоговый проект поправок, за который населению необходимо будет проголосовать 5 июня этого года. Казахстанцы будут голосовать «за» или «против» всего пакета поправок.

На республиканский референдум проект закона будет вынесен со следующей формулировкой вопроса: «Принимаете ли Вы изменения и дополнения в Конституцию, изложенные в проекте Закона РК «О внесении изменений и дополнений в Конституцию РК», опубликованном в средствах массовой информации 6 мая 2022 года?»

Таким образом, через участие во всенародном референдуме каждый гражданин сможет напрямую проголосовать за системную и комплекс­ную трансформацию существующей политической модели.

В целом, по убеждению экспертов, республиканский референдум позволит активизировать общественно-политические процессы в стране и повысить уровень доверия населения к проводимым политическим преобразованиям.

https://kazpravda.kz/n/konstitutsionnaya-reforma-stanet-sudbonosnym-shagom-dlya-kazahstana/

В Атырау состоялось заседание Межрегионального штаба по общественной поддержке предстоящего референдума по внесению изменений и дополнений в Конституцию страны.

Открывая работу заседания, председатель республиканского общественного объединения «Организация ветеранов» Бактыкожа Измухамбетов отметил значимость предстоящего плебисцита для будущего страны.

– Насколько комфортно в Новом Казахстане будет чувствовать себя простой человек? Решение этого вопроса зависит от нас. Призываю к совместному учас­тию в решении важных для страны проблем, – отметил он в своей краткой речи, говоря о важности вносимых в Основной закон изменений.

Председатель штаба общественной поддержки референдума по Атырауской области Гульзада Шакуликова остановилась на проводимой в области информационной работе.

– В ходе встреч с трудовыми коллективами сферы образования, здравоохранения, культуры, сельского хозяйства, жителями отдаленных сел мы услышали положительные отзывы о предстоящем мероприятии. Нам удалось собрать предложения и мнения, которые будут направлены на повышение благосостояния населения, – сообщила Гульзада Шакуликова.

Принявшие участие в совещании председатели штабов общест­венной поддержки Западно-Казахстанской, Актюбинской, Мангистауской облас­тей рассказали о проделанной работе в своих регионах. Так, например, по словам Табылгали Сапарова в Западно-Казахстанской облас­ти, помимо многочисленных встреч с населением, проводится поквартирный обход жителей, в ходе которого даются разъяснения о предстоящем референдуме.

В Актюбинской области, как проинформировал Султанбек Ташкенбай, стараются не оставить без внимания самые отдаленные населенные пункты.

– Наша область является самой большой по своей территории. Поэтому мы делаем все возможное, чтобы жители даже самых отдаленных сел были в курсе предстоящих изменений в стране, – отметил он.

Заместитель Атырауского областного объединения профсоюзов Едил Узакбай проинформировал о шагах, предпринимаемых объединением в работе по подготовке к референдуму.

– Не заручившись поддержкой народа, невозможно будет построить Новый Казахстан. Глава государства прекрасно понимает, что референдум по внесению изменений в Конституцию – необходимый шаг для построения доверительных отношений между властью и народом, – подчерк­нул профсоюзный лидер.

В работе совещания приняли участие секретари маслихатов Атырауской, Актюбинской, Западно-Казахстанской, Мангистауской областей, председатели областного и районных советов ветеранов, областного и районных штабов по поддержке референдума, депутаты областного маслихата и члены общественного совета.

Первый президент Казахстана Нурсултан Назарбаев прокомментировал предлагаемые в Конституцию поправки относительно его статуса, передаёт BaigeNews.kz.

Как пишет политолог Данияр Ашимбаев, Елбасы ответил на его вопросы по телефону.

"Я всегда подчеркивал, что Основной закон страны – это не застывший правовой реликт, а живой механизм, отражающий жизнь казахстанского общества, перемены, происходящие в нем. Изменения вносились и ранее.
В целом, я считаю, что каждое поколение имеет право вносить изменения в Основной закон, если это является насущным велением времени и будет способствовать прогрессу, демократическому развитию общества.
Меня, как и всех волнует, чтобы все происходящее было в интересах государства и нашего народа.
Также для меня всегда гораздо важнее всего остального было то, что я оставлю после себя своему народу и стране", - сказал Назарбаев в интервью Ашимбаеву, которое политолог опубликовал в своём Telegram-канале.

Елбасы отметил, что в 2019 году "сделал осознанный шаг и несмотря на возражения многих сам ушел с поста главы государства".

"Ушел на пике народной поддержки моего курса. О чем свидетельствуют последние президентские выборы в 2015 году, когда я получил 97,7% голосов избирателей. Да, за мной оставались определенные полномочия. Но это было сделано для плавного политического транзита и смягчения возможных противоречий в обществе и властной элите. В соответствии с Конституцией я передал свои полномочия президента председателю сената Касым-Жомарту Кемелевичу Токаеву. На последующих всенародных выборах он одержал победу. Все эти годы я всячески поддерживал его действия по реформированию и дальнейшему развитию нашей страны. Можете не сомневаться, что поддержу и в этот раз", - сказал Назарбаев.

Елбасы ответил, что 5 июня я обязательно примет участие в голосовании на референдуме.

https://baigenews.kz/news/nazarbaev_prokommentiroval_popravki_v_konstitutsiyu_otnositelno_ego_statusa/

Бұл туралы Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев «Ұлттық мүдде» диалог алаңының кезекті отырысында айтты.

Алматыны қазақ зиялыларының қарашаңырағы десек, артық бола қоймас. Әлі күнге дейін ғылым, әдебиет, мәдениет, руханият саласындағы тұлғалардың көбі осы қалада шоғырланған. Сондықтан Сенат жанындағы «Ұлттық мүдде» диалог алаңының кезекті отырысын Алматыда өткіздік. Зиялы қауымның қашанда елдің сөзін сөйлеп, ұлттың жоғын түгендеп жүретіні белгілі. Бұл жолы да елдік мәселе, төл құндылық, әдебиет, өнер және тағы басқа маңызды салалар бойынша ашық әңгіме болды. Әсіресе, мемлекеттік тіл, ұлттық идеология, жастар тәрбиесіне қатысты орынды мәселелер көтеріліп, ұтымды ұсыныстар айтылды. Алдағы уақытта оның бәрін өз жұмысымызда ескереміз, - деп жазды Сенат төрағасы. 

Кездесуде Ұлықбек Есдәулет, Жүрсін Ерман, Болат Әбділманов, Кенжехан Матыжанов, Сәкен Майғазиев, Ринат Зайытов және тағы басқа азаматтар тарихи сананы жаңғыртатын және ұлттық болмысты ұлықтайтын басым бағыттарға назар аударды. 

Отырысқа қатысқандар елімізде жүргізіліп жатқан саяси реформалардан да қалыс қалмай, Президентіміздің бастамалары жөнінде өз пікірлерін білдірді. Олар конституциялық өзгерістер елдік пен егемендікті нығайтудың аса маңызды тетігі екенін айтты. Шын мәнінде, ұсынылған өзгерістер, ең алдымен, заң үстемдігін орнатуды, адам құқығын қорғауды, азаматтардың бәріне бірдей тең мүмкіндік жасауды көздейтіні белгілі. Бұл бүгінгі реформалардың өзегі десек те, қателеспейміз. Жаңа нормалар Парламенттің рөлін және оның халық алдындағы жауапкершілігін арттыруды да мақсат тұтады. Сондай-ақ осы өзгерістер арқылы жергілікті атқарушы және өкілді органдардың дербестігі арта түспек. Саяси бәсекелестікті күшейтуге және билік монополиясын жоюға арналған бірқатар маңызды түзету де ұсынылғаны мәлім, - деді ол.

Әшімбаев бұл жұмыс Конституцияға өзгерістер енгізумен шектелмейтіні түсінікті екенін айтты.

Мұндай кешенді түзетулер Қазақстанды демократиялық, құқықтық, әділетті, әлеуметтік мемлекет ретінде нығайтуға арналған. Бұл жұмыс Конституцияға өзгерістер енгізумен шектелмейтіні түсінікті. Саяси жүйемізді реформалау алдағы уақытта да кезең кезеңімен жалғаса береді. Ос ретте еліміздің зиялы қауымы бұл бағыттағы бастамалардан тыс қалмай, ұлттық мүдде жолында әрдайым белсенділік танытатынына ешқандай күмән жоқ, - деді Әшімбаев. 

https://baq.kz/index.php/sayasi-zhuyemizdi-reformalau-aldagy-uaqytta-da-kezen-kezenimen-zhalgasa-beredi-ashimbaev_279408/