Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Асқарбек Съезбекұлы Үйсімбаев жұмыс сапары аясында Жарқайың ауданында өткізілген іс-шаралар:

1. Львов ауылының тұрғындарымен кездесуі

Жарқайың ауданына жұмыс сапары аясында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты А.С.Үйсімбаев Львов ауылының тұрғындарымен кездесу өткізді. Кездесу барысында Асқарбек Үйсімбаев VII сайланған Парламент Мәжілісінің II сессиясының қорытындылары және конституциялық реформалар мен мемлекет Басшысының тапсырмаларын іске асыру аясындағы заңнамалық жұмыстар туралы айтып берді. Парламент Мәжілісі депутаттарының заң жобалау қызметі туралы біраз айтып берді. Халықты Жол картасының, "Ауыл – Ел бесігі" бағдарламасының іс-шараларын іске асыру және партияның сайлау алды бағдарламасының 2025 жылға дейінгі орындалуының қорытындыларымен таныстырды. Партияның республикалық бюджеттен қаржыландыруды талап ететін сайлау алды уәделерін орындау бойынша Жол картасының іс-шараларын талқылау қорытындысы бойынша ұсыныстар келіп түсті. Кездесуге ауылдың түрлі стратты 26 тұрғыны қатысты. Кездесу барысында мәжілісмен Ақмола өңірінің игілігі үшін алдағы жұмыс жоспарымен, міндеттерімен бөлісті, сондай-ақ әйелдердің зейнетақы өсімін төмендету мүмкіндігін қарастыру бойынша жан-жақты жұмыс жүргізіліп жатқанын, ауыл шаруашылығын субсидиялауға әкімшілік реформалар енгізілгенін атап өтті. Келесі жылы республика бюджетінде Державинск-Уәлиханов жолын күрделі жөндеуге 3,6 млрд теңге қаржы қарастырылғаны туралы айтып кетті.

2. Львов ауылының тұрғындарын қабылдау

Алыс аудандарға, атап айтқанда Жарқайың ауданына жұмыс сапары барысында Парламент Мәжілісінің депутаты Асқарбек Үйсімбаев азаматтарды жеке мәселелері бойынша қабылдауға көп көңіл бөлді. Ауыл тұрғындарын облыстық маңызы бар Державинск-Құмсуат жолының жағдайы толғандырады. Себебі, бұл учаскеде құрылыс жүргізілген сәттен бастап жөндеу жүргізілген жоқ, ал бұл шамамен 75 жыл. Соңғы 2-3 жылда "Арқа К" ЖШС күшімен шұңқырлар себілуде, 2016 жылы "Осано Агро" ЖШС 10 км. учаскеде жол төсемін себуді және тегістеуді жүргізді. Ауылдарда шағын жинақты мектептерді сақтау мәселесі ерекше өзекті мәселе болып қалуда. Ауыл тұрғыны Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінде ауылдардағы шағын жинақты мектептерді сақтауға байланысты проблемаларды қарауды ұсынды. Ауыл шаруаларының атынан ауыл тұрғыны, AMANAT партиясының депутаты В.Камышанский субсидиялау жүйесінде жүргізіліп жатқан реформаларды жою жөнінде жүгінді: ауыл шаруашылығы министрлігі ұсынған субсидиялар түрлерін қысқарту, кредиттер бойынша мөлшерлемелерді субсидиялау пайдасына тауарлық субсидиялардан бас тарту. Барлық сұрақтар бақылауға алынды.

3. Бордақылау алаңына бару, жоба жол картасы шеңберінде іске асырылады

Мәжілісменнің сапар бағдарламасына "AMANAT" партиясының сайлау алды бағдарламасының жол картасы аясында жүзеге асырылып жатқан нысандарды аралау енгізілді. Львов ауылында "Осана Агро" ЖШС өз қаражаты есебінен директор Алексей Николаевич Пугачев Львов ауылында 100 бас ірі қара малға арналған бордақылау алаңын іске қосуды жоспарлап отыр. Қазіргі уақытта құжаттаманы дайындау бойынша жұмыстар жүргізілуде. ЖШС қызмет түрі астық өндіру және мал шаруашылығы өнімдері. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер көлемі – 25554,9 га., оның ішінде: егістік – 6129 га., жайылым – 19425,9 га., егіс алаңы – 2021-6129 га., астықтың жалпы түсімі – 4893 т.. Астық өнімділігі – 6,6 ц/га.,оның ішінде бидай – 7,0 ц/га, арпа – 8,6 ц/га. 28 тұрақты жұмыс орны, маусымдық – 12 жұмыс орны құрылды. "Осана Агро" ЖШС мал шаруашылығы қызметінде мал басы ІҚМ – 121 бас, оның ішінде сиырлар – 58 бас, жылқылар – 211 бас, оның ішінде аналық биелер – 116 бас.

4. Уәлиханов ауылдық округінің тұрғындарымен кездесу

Жарқайың ауданына жұмыс сапары аясында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Үйсімбаев Асқарбек Съезбекұлы Уәлиханов ауылдық округінің тұрғындарымен кездесу өткізді. Кездесу барысында Асқарбек Үйсімбаев VII сайланған Парламент Мәжілісінің II сессиясының қорытындылары және конституциялық реформалар мен мемлекет Басшысының тапсырмаларын іске асыру аясындағы заңнамалық жұмыстар туралы айтып берді. Парламент Мәжілісі депутаттарының заң жобалау қызметі туралы біраз айтып берді. Халықты Жол картасының, "Ауыл – Ел бесігі" бағдарламасының іс-шараларын іске асыру және партияның сайлау алды бағдарламасының 2025 жылға дейінгі орындалуының қорытындыларымен таныстырды. Мәжілісмен өзінің жерлестерімен оның депутаттық қызметінде белгіленген міндеттер мен перспективалар туралы бөлісті, сондай-ақ тұрғындардың Ақмола өңірін, атап айтқанда біздің Жарқайың ауданын дамыту перспективалары туралы сұрақтарына жауап берді, қаладағы, жалпы аудандағы оң өзгерістер туралы әсерлерімен бөлісті. Аудан шаруаларын ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін субсидиялау мәселесі толғандырады. Кездесуге ауылдың түрлі стратты 30 тұрғыны қатысты, ауданның ауыл шаруашылық құрылымдарының басшылары қатысты. Сондай-ақ әйелдердің зейнетақы өсімін төмендету мүмкіндігін қарастыру бойынша жан-жақты жұмыс жүргізіліп жатқанын, ауыл шаруашылығын субсидиялауға әкімшілік реформалар енгізілгенін атап өтті. Келесі жылы республика бюджетінде Державинск-Уәлиханов жолын күрделі жөндеуге 3,6 млрд теңге қаржы қарастырылған.

 Кездесу барысында мәжілісмен осы өте жауапты уақытта Ақмола өңірінің игілігі үшін міндеттерімен, перспективалық жұмыс жоспарымен бөлісті.

5. Уәлиханов ауылдық округінің тұрғындарын қабылдау

Өте жылы және достық жағдайда азаматтарды жеке мәселелері бойынша қабылдау өтті. Депутат Асқарбек Үйсімбаев тұрғындарға Республикалық маңызы бар Державинск-Уәлиханов жолының учаскесін күрделі жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жұмыстарының қорытындылары туралы айтып берді. Қазіргі уақытта автомобиль жолдары комитеті ведомстволық сараптама жүргізу үшін техникалық құжаттаманы дайындауды жүргізуде. Ауыл тұрғындары атынан "Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы" ҚР Заңына түзетулер енгізу туралы ұсыныстар келіп түсті, өйткені қаңғыбас иттер адамдардың өміріне қауіп төндіреді, сонымен қатар, ауылдық балабақшаларды жан басына қаржыландыруды қосу туралы ұсыныс енгізілді. 

3. Мектепке, алаңдарға бару

Мәжілісменнің сапар бағдарламасына "AMANAT" партиясының сайлау алды бағдарламасының жол картасы аясында жүзеге асырылып жатқан нысандарды аралау енгізілді."AMANAT" партиясының сайлау алды бағдарламасының жол картасы аясында "Өзгерістер жолы: әркімге лайықты өмір! " Уәлиханов ауылдық округінің мектебінде күрделі жөндеу жүргізілуде. Нұр-Сұлтан қаласында "Tuberia Construction" ЖШС мердігерлік ұйымы анықталды. Жұмыстарды орындау мерзімі 21.06.2022 ж. – 22.08.2022 ж., жоғарыда көрсетілген мектепті жөндеу жобасының құны 62933,5 мың теңгені құрайды. Сондай-ақ, мәжілісменнің сапары барысында егіс алқаптары қаралды. Ағымдағы жылдың жаздық егістігі – 636,6 мың га. дәнді және дәнді-бұршақты дақылдар – 629,1 мың га., оның ішінде: бидай – 591,9 мың га., арпа – 32,9 мың га., сұлы – 0,72 мың га., ноқат – 0,08 мың га., майлы дақылдар: зығыр – 0,5 мың га., мақсары – 3,8 мың га., күнбағыс – 0,85 мың га., бір жылдық және көп жылдық шөптер – 5,4 мың га., картоп – 0,264 мың га., көкөністер – 0,117 мың га., 3 сыныптан төмен емес жоғары репродукциялы тұқымдармен егу өткізіледі, жоғары далалық өнгіштігі – 558,0 мың га. немесе 80% алқапта жүргізілді. Ауданда "Жер-1" ЖШС және "Дихан-4" ЖШС элиталық тұқым өсіру және тұқым өсіру шаруашылықтары жұмыс істейді.

Жарқайың аудандық "AMANAT" ПАФ атқарушы хатшысы, Гүлжан Баегізова.

– Өз еңбегімнің нәтижесін көріп, қолымда ұстап, дәмін татқым келді, - "фермерлік өнімдер" ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативінің басшысы Әділжан Нұғманов неліктен 10 жыл бұрын өз өмірін түбегейлі өзгертуге шешім қабылдағанын түсіндірді.

Бұған дейін: "бәрі басқалар сияқты". 2000 жылдардың басындағы түлектер жұмысқа қайда баруға ұмтылды? Әрине, адвокатура, банк, қаржы салаларына. Бұдан Әділжан Бауыржанұлы да құтыла алмады. Осылайша, Көкшетаудағы "Таңдау" мектеп-гимназиясын бітіргеннен кейін танымал, беделді "Нархозға" оқуға түсті. Әрі қарай-банк қызметкері. Алматыда тұрып, жұмыс істеді. Отбасы, пәтер, мансаптық өсу перспективалары...

Бірақ оның 30 жылдығын атап өтіп, 2012 жылы оның өмірі түбегейлі өзгереді. Нұр-сұлтан қаласына көшіп, досы-серіктесімен бірге Бұланды ауданында жерді, техниканы жалға алып, астық себеді.

– Егін жақсы болды, оны жүзеге асыруда ешқандай проблемалар болған жоқ", – дейді ол өмірінің осы кезеңі туралы. – Бірнеше жыл септік, шығын болған жоқ.

2015 жылы "Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы" ҚР Заңы күшіне енеді, ал 2016 жылы Әділжан Нұғманов "Фермерлік өнімдер" АӨБ тіркейді. Айта кету керек, мұндай бірлестік үшін жеті жыл – бұл айтарлықтай кезең. Бастапқыда мемлекеттің қолдауымен көптеген кооперативтер ұйымдастырылды, бірақ олардың көпшілігі ұзаққа созылмады.

"Фермерлік өнім" – тек аман қалды, бірақ қазір оның басшылары жаңа кезеңге өтуде: бөлшек саудадан-ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеумен байланысты орта бизнес сегментіне өтті.

Барлығы кооперативтен басталды, оған 16 жеке шаруа қожалығы мен төрт ферма кірді. Осы жылдар ішінде кіру жарнасы өзгерген жоқ: 10 000 теңге. Және одан да көп-шығындар жоқ. Сүт, қаймақ, сүзбе, құс еті сатып алынады. Сонымен қатар, "орташа нарықтан жоғары" бағамен. Әділжан Бауржанұлының айтуынша, егер осы жылы атақты "FoodMaster" сүт компаниясының өкілдері литріне 150 теңгеден сүт сатып алса, "фермерлік өнім" - 200 теңгеден сатып алады.

Бірақ тұтынушы үшін түпкілікті құны орташа мәннен де жоғары. Бұл ретте сұраныс ұсыныстан асып түседі. Және бұл, шамасы, сатып алушылардың белгілі бір бөлігінің өсіп келе жатқан төлем қабілеттілігінде ғана емес, сонымен қатар тамақтанудағы басымдықтар біртіндеп өзгереді: «көп, арзан, қанағаттанарлықтаң» «аз боласада, бірақ балғынды, сау, табиғиға» келді.

- Көбіне қаймағы алынбаған сүтті емес, сарысуды әкелуді сұрайды. Саумал бойынша "бастары айналады". Әсіресі пандемия кезінде тілек білдірушілер көп болды. Қазір иммунитетті күшейтуді қажет ететіін операциядан кейінгі науқастар үшін қабылдайды, – дейді Әділжан Бауыржанұлы. – Бір күндік тауық жұмыртқасы үшін олар әдетте қымбат төлеуге дайын. Біздің Шортанды кентіндегі бір жеткізушіміздің тауығы сияқты. Олар мұндай алтын сорпаны тек одан алады дейді.

Мұның бәрі жақсы. Бірақ біз саумал-биенің жаңа сүтін әлі жылы ішу керек екенін білеміз, бір күндік жұмыртқалар 24 сағаттан аспайды, ал үй шаруасындағы әйелге белгіленген мерзімге сонша тауық ұстау оңай емес.

Алгоритмнің қаншалықты реттелгенін елестете аласыз: жеткізуші-сатып алушы. Сондай-ақ, сатып алушылардың сенімі қаншалықты жоғары екені, жаңа сүт ішу үшін " бөшкелерден алыстамай" белгіленген уақытта тарыларымен, үйірмелермен тұрады.

Адамдар бұған жылдар бойы келді. Біз интернет-саудадан бастадық: "2 литр сүт, 500 г. сүзбе, 2 кг. сиыр еті...", ферма себетін мекен-жайға жеткізді. Оны толтыру оңай болмағаны анық. Жеткізушілерге сенімділік және тұрақтылық қажет. Кооперативтің кейбір мүшелерімен бөлісуге тура келді. "Сүтшілер" нашар өңделген сиыр желінінің салдары қандай екенін жақсы біледі, егер кем дегенде бір грамм көң сүтке енсе болса, ірімшіктер үшін бұл апат. Компания ірімшік қайнату зауытына центнер сүт берді, олардың сүтінен мейрамханалар мен кафелер де ірімшік дайындады.

- Фермерлермен жұмыс істеу сенімдірек: сүт құбырлары жақсы жуылады, бірақ оларда да қиындықтар бар, – дейді Әділжан Бауржанұлы, барлық ӘКК басшылары тап болатын проблемалар туралы айтады. - Кейде мал ауырады... Адамдар шаршайды, белгіленген уақытқа дейін қажет болғанша өнімді дайындау қиын.

Бірақ осының бәрін еңсеруге болады, кооперативтер құру – ауыл тұрғындарының табысын арттырудың сенімді жолы. Бірақ егер оларды сауатты, маркетинг ережелерін білетін, жұмыс істегісі келетін және білетін адамдар жасаса. Ең бастысы, олар "бәрін бірден" алуға тырыспайды.

– Бізде маржа төмен, - дейді кооператив басшысы Ә. Нұғманов. - Сатып алу көлемін ұлғайту- Сенімдірек болады.

"Фермерлік өнімді" ұйымдастырушылар екі термосөмке мен жеке автокөліктерден бастады. Біраз уақыттан кейін фермер сүт тасымалдаушысымен кооперативке кірді, ал екіншісінде баррель тіркеме бар.

Қазір сауда тіркемелері бар, елорда әкімдігі сауда алаңдарына жер бөлді. Енді жеткізушілер ғана емес, сатып алушылар да уақыт өте келе тексеріледі.

Қайта өңдеу басталғанға дейін жылдар өтті, қазір жаңа кезеңге өту үшін тәжірибе де, қаражат та бар. Целиногад ауданының әкімдігі бөлген 50 сотық жерде қажетті температуралық режимі бар қойма үй-жайлары, сүт өңдеуге арналған екі цех салынуда. Қаймақ пен сүзбе үшін де үлкен сұраныс бар. Ауыл шаруашылығында бұзаулар суаратын керілер де сарысу да - кем емес.

Бұл дегеніміз, жұмыс орындары да пайда болады, сатып алу бағасы да өседі, кооператив мүшесі болғысы келетін шаруашылықтар да көбейеді.

Нина МИТЧИНОВА.

Целиноград ауданы.

https://apgazeta.kz/2022/07/08/ot-fermerskoj-korziny-k-proizvodstvu/

Халықтың табысын арттырудың мемлекеттік бағдарламасы қазірдің өзінде көптеген жас ақмолалықтарға өздеріне ұнайтын іс табуға және практикалық жұмыста осындай қажетті дағдыларды алуға көмектесті.

"Халықтың табысын арттырудың 2025 жылға дейінгі бағдарламасы" кешенді жоспарын іске асыру аясында өңірде қазірдің өзінде көптеген жұмыстар атқарылды. Жастарға арналған "алғашқы жұмыс орны", "түлектерге арналған Жастар практикасы", "ұрпақтар келісімшарты" жобалары белсенді түрде жүзеге асырылуда.

Қазірдің өзінде 38 жас алғашқы жұмыс орнын алды. Бұл жоба алғаш рет жұмыс іздеп жүрген түлектерге, сондай-ақ 29 жастан аспаған жұмыссыз жастарға арналған. Оған қатысу үшін дипломның болуы міндетті емес. Егер бұрын жоба 20 АЕК (60 мың теңгеден сәл артық) еңбекақы төлей отырып, бір жылға жұмысқа орналастыруды көздесе, бүгінде оның ұзақтығы 18 айға дейін ұлғайтылды. Бұл ретте жас қызметкердің жалақысы 30 АЕК немесе 91890 теңгені құрайтын болады. Еңбек жолын енді ғана бастаған балалар мен қыздар үшін бұл практикалық жұмыс дағдыларын игерп оны кәсіпорында бекітудің тамаша мүмкіндігі. Осы жылы "алғашқы жұмыс орны" жобасы бойынша жүзге жуық жастарды жұмысқа орналастыру жоспарлануда.

Мемлекеттік бағдарламаның тағы бір бағыты — "Жастар практикасы" — жастардың табысын арттырып қана қоймай, оларға мамандық таңдауға көмектесу, өмірлерін арнағысы келетін істе алғашқы тәжірибе алу болып табылады. Облыстың жұмыспен қамту орталықтары арқылы жастар практикасына 133 жас жіберілді. Жоба аясында олар жыл бойы 30 АЕК — 90 мың теңгеден астам жалақы алып, өз мамандығы бойынша жұмыс істейтін болады. Биылғы жылы тәжірибеге 523 адамды жіберу жоспарланып отыр.

Облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы жүзеге асыратын тағы бір жоба "ұрпақтар келісімшарты" деп аталады. Оған 29 жастан аспаған, оқуды екі жыл бұрын бітірген оқу орындарының түлектері қатыса алады. Жоба шеңберіндегі жұмыс ұзақтығы 6 айдан аспайды, еңбекақы-кемінде 30 АЕК. Ал жартыжылдық аяқталғаннан кейін жас қатысушыға тұрақты жұмыс орны беріледі немесе ол зейнеткерлік жасқа толған қызметкерді алмастырады. Әзірге бұл жобаға Бурабай, Атбасар, Біржан Сал аудандары мен Қосшы қаласында төрт ақмолалық қана қатысады. Алайда, қазір барлық өңірлерде түсіндіру жұмыстары белсенді жүргізілуде. Жыл соңына дейін жобаға 23 жас қатысуы тиіс.

Осы жобалардан басқа, облыста жаңа бизнес-идеяларды іске асыруға дайын іскер жастарды қолдау бойынша жұмыс жалғасуда. Мұндай жастар үшін мемлекеттен 400 АЕК (1 225 200 теңге) мөлшерінде өтеусіз гранттар беру қарастырылған. Биыл гранттарды 487 ақмолалыққа беру жоспарлануда, осы мақсаттарға жұмсалған мемлекеттік қаражаттың жалпы сомасы 596,7 млн теңгені құрайды. Оның 260 гранты жастарға арналған. Бүгінде 21 адам гранттық қаражат алып, өз жобаларын жүзеге асыра бастады.

Айдана Сәдуақасова.

https://apgazeta.kz/2022/07/08/najti-delo-po-dushe/

Өрт қауіпсіздігі шаралары туралы ӨҮК брифингінде төтенше жағдайлар департаменті бастығының орынбасары азаматтық қорғау полковнигі Манарбек Шапағатов айтып берді, деп хабарлайды ішкі саясат басқармасы.

Жыл басынан бері Ақмола облысында 429 өрт оқиғасы тіркелді. Өрттің қауіпті факторларынан 17 адам қаза тапты, 7 адам жарақат алды, бір адам улы газдан уланып, 3 адам жарақат алды.

Тұрғын үй секторында адамдардың қаза болуымен байланысты өрттердің басым бөлігі негізінен отты абайсыз қолдану, яғни мас күйінде төсекте темекі шегу себебінен, бейәлеуметтік өмір салтын жүргізетін тұрмысы нашар отбасыларға тиесілі.

"Өрттің тағы бір жиі себебі – электр сымдарын білікті емес жөндеуге байланысты электр жабдықтарын монтаждау және техникалық пайдалану ережелерін бұзу. Оның ішінде, электр желілерінің шамадан тыс жүктелуі және оқшаулаудың табиғи қартаю процесі, бұл сымдардың қысқа тұйықталуына әкеледі", – деп атап өтті Манарбек Шапағатов.

Спикердің айтуынша, өрт қауіпті кезең басталғаннан бері 32 орман және 1 дала өрті тіркелген. Орман өрттерінің саны өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 38% - ға, шөп өрттерінің жануы 3 пайызға төмендеді.

Орман-дала өрттерінің туындауына жол бермеу мақсатында мобильдік топтар бір мыңнан астам рейдтік іс-шаралар өткізді.

Балаларға табиғатта дұрыс мінез-құлық дағдыларын үйрететін сауықтыру лагерлеріне ерекше назар аударылады. Департамент өткен кезеңде "балаларды қорғау–біздің негізгі борышымыз", "Қауіпсіз балалық шақ", "Отсыз демалыс!", "Менің қауіпсіз демалысым", "Оттан сақ бол!", "Қауіпсіз көлік", "Бірге қауіпсіздік үшін", "Отты тоқтат!", сондай-ақ білім беру объектілерінде "Қауіпсіз демалыс" тақырыбында интерактивті сабақтар өткізілді.

"Ақмола облысының азаматтарына өрттің алдын алудың маңызды шарты - өрт қауіпсіздігі ережелерін мүлтіксіз сақтау және орындау екенін еске салғым келеді. Ең бастысы, балаларды ересектердің қарауынсыз үйде жалғыз қалдырмаңыздар. Осы қарапайым талаптарды сақтау Сізді және жақындарыңызды жазатайым оқиғадан қорғауға көмектеседі", - деп қорытындылады ТЖД бастығының орынбасары.

Ақмола облысының ішкі саясат басқармасы.

“Халықтың табысын арттырудың 2025 жылға дейінгі бағдарламасы” кешенді жоспары ауқымды жұмыспен қамтуды дамытуға, жастарды жұмыс орындарына тартуға және еңбекақы төлеудегі теңгерімсіздікті жоюға бағытталған. Бағдарламаның Ақмола облысында қалай жүзеге асырылып жатқаны туралы денсаулық сақтау, білім беру және спорт салаларының жауапты қызметкерлері айтып берді.

Облыстық денсаулық сақтау басқармасының баспасөз қызметі қазіргі уақытта 2021 жылғы 12 қазанда бекітілген “Дені сау ұлт “әрбір азамат үшін сапалы және қолжетімді денсаулық сақтау” ұлттық жобасы жұмыс істейтінін түсіндірді. 2020 жылдан бастап медицина қызметкерлерінің жалақысы орта есеппен 20-30 пайызға өседі. Енді, жалақыны одан әрі арттыруға қатысты жоба қаралуда.

– Ағымдағы жылы Ақмола облыстық мәслихатының шешіміне сәйкес жас дәрігерлерге көтерілетін жәрдем сомасы ұлғайтылды. Егер маман аудандық және облыстық маңызы бар қалада жұмыс істейтін болса, төлемдер 1,5 миллион теңгені құрайды, ауылдық жерлерде – 2,5 миллион теңгеге дейін, сондай-ақ жалға берілетін тұрғын үйді бірлесіп төлеу, балабақшаларда орын бөлу, жұбайын (зайыбын) жұмысқа орналастыру арқылы дәрігерлерге әлеуметтік қолдау көрсетіледі. Ауылдық жерге жұмысқа келген мамандар “Дипломмен – ауылға!” жобасы бойынша 100 АЕК-ке тең, 306 300 теңгені құрайтын біржолғы көтерме жәрдемақы, сондай-ақ тұрғын үй сатып алуға 4,6 миллион теңгеге дейін бюджеттік несие ала алады. Несие 15 жылға беріледі, сыйақы мөлшерлемесі – несие сомасынан жылдық 0,001 пайыз, – деп түсіндірді ведомствоның баспасөз хатшысы Лаура Қуанышқызы.

Тәжірибе көрсеткендей, мұғалімдердің жалақысын көтеру білім беру саласындағы мамандардың жетіспеушілігін толтыруға көмектеседі. Бұл туралы Ақмола облысы білім басқармасының бухгалтерлік есеп және Мемлекеттік сатып алуды қаржыландыру бөлімінің басшысы Махаббат Жексембаева айтты. Алдыңғы үш жыл ішінде Қазақстан Үкіметі педагогтардың жалақысын жыл сайын 25 пайызға жүйелі түрде арттырып отырды. Жалпы көтеруден басқа, біліктілік санаты үшін қосымша ақылар 30-дан 50 пайызға дейін ұлғайтылды. Мысалы, толық оқу жүктемесімен педагог-шебердің жалақысы 373 мыңды құрайды. Ал санаты жоқ жас мұғалім 213 мың теңге алады. Бірақ, егер педагогикалық жоғары оқу орнының түлегі Ұлттық біліктілік тестілеуінен өтіп, қажетті білім деңгейін растайтын болса, онда ол жоғары санатқа үміткер бола алады – жалақысы көп мұғалім-модератор бола алады.

– Сонымен қатар, дәптерлерді тексеру және сынып жетекшілігі үшін төлем ұлғайтылды. Тәлімгерлік үшін қосымша ақының жаңа санаты пайда болды. Мұғалімдердің мұндай жалақысы елдегі орташа айлық жалақымен салыстыруға болады. Кадр тапшылығы байқалатын өңірлерге педагогтарды тарту бойынша арнайы бағдарлама әзірленді. Педагогтарды ауылдық жерлерде жалақы коэффициентін 25 пайызға арттыру, тұрғын үй беру немесе жалдау құнын өтеу және коммуналдық қызметтерді төлеу қызықтырады. Ақмола облыстық мәслихатының шешіміне сәйкес, бюджет қаражаты есебінен коммуналдық қызметтерді төлеу және отын сатып алу бойынша 15 айлық есептік көрсеткіш көлемінде әлеуметтік қолдау ауыл мұғалімдеріне көрсетіледі, – деп атап өтті Махаббат Балташқызы.

Маманның айтуынша, сондай-ақ ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен жұмыс істеу кезінде, қажет болған жағдайда үйде оқыту кезінде, экологиялық жағдайы қолайсыз өңірлердегі мұғалімдерге қосымша төлемдер есептелуі мүмкін.

Спорт саласындағы табысты арттыру туралы сауалдарға Ақмола облысының дене шынықтыру және спорт басқармасының басшысы Әсет Бүкібаев жауап берді. Оның айтуынша, бүгінгі таңда спорт саласында қызметкерлердің жалақысын көтеру олар жататын санаттарға сәйкес келеді. Жаттықтырушыларды, оқытушыларды, әдіскерлерді, спорт мектептерінің директорларын қамтитын педагогтардың жалақысын көтеру лауазымдық жалақының 75 пайызын құрады. 2023 жылы тағы 25 пайызға өседі деп күтілуде.

Азаматтық қызметшілердің еңбекақысы 2022 жылы 23 пайызға ұлғайды, кейінгі жылдары арттыру кезең-кезеңімен жүргізіледі және 2025 жылға қарай 100 пайызға жетеді. Ауылдық жерлердегі жас мамандарға лауазымдық жалақысының 25 пайызы қосымша төленеді.

– Облыстық әкімдіктің қаулысымен ҚР Ұлттық құрама командаларының құрамында тұрған спортшылар үшін ай сайынғы ақшалай қаражат бекітілді. Республикалық және халықаралық жарыстарда көрсетілген нәтижелері үшін ҚР “Дене шынықтыру және спорт туралы “Заңына сәйкес көтермелеу көзделген. Мысалы, Олимпиада, Паралимпиада және Сурдалимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлеріне пәтер және басқа да материалдық сыйақы беру қарастырылған, – деп түсіндірді Әсет Қайратұлы.

Дайындаған Наталья ЯКОВЛЕВА.