Конституцияға түзетулер күшіне енді: негізгі өзгерістер

5 маусымдағы референдумда ел азаматтарының қолдаған Қазақстан Конституциясына өзгерістер күшіне енді, деп хабарлайды АА "NewTimes.kz".

8 маусымда Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заң "Казахстанская правда"газетінде жарияланды.

Сайлау құқығы бар 11 734 642 азаматтың 7 985 769-ы дауыс берді. Келу 68,05% құрады.

Оның ішінде азаматтардың 77,18% (6 163 516 адам) Конституцияға өзгерістер енгізуге дауыс берді. Түзетулерге қарсы — 18,66% (1 490 470 адам). Бюллетеньдердің 2,58% - ы жарамсыз деп танылды. Бюллетеньдердің 1,58% - ы дауыстарды санау кезінде ескерілмеген.

Негізгі өзгерістер:

Қазақстан супер-президенттік басқару формасынан күшті парламенті бар Президенттік формаға көшуде. Жер және оның қойнауы, су көздері, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, басқа да табиғи ресурстар халыққа тиесілі. Президенттің жақын туыстарының саяси мемлекеттік қызметшілер, квазимемлекеттік сектор субъектілері басшылары лауазымдарын атқаруға құқығы жоқ. Қазақстандықтар өз бетінше Конституциялық сотқа жүгіне алады. Өлім жазасына тыйым салынады. Ешкімнің өз бетінше адам өмірін қиюға құқығы жоқ. Мәжілістің депутаттық корпусы аралас сайлау жүйесі бойынша құрылатын болады. Сенаттағы президенттік квота қысқарады, Мәжілістегі ҚХА квотасы жойылады. Мажоритарлық жүйе депутатты сайлаушылардың қалауы бойынша шақыртып алуға мүмкіндік береді. Тұңғыш Президенттің ерекше рөлі мен артықшылықтары туралы ережелер алынып тасталды.

Айта кету керек, референдум қабылдаған шешім міндетті күшке ие және актілермен қосымша растауды талап етпейді.

ІІМ Әкімшілік полиция комитетінің төрағасы Атығай Арыстановтың айтуынша, ішкі істер органдары референдум өткізу кезінде қоғамдық тәртіптің бұзылуын тіркеген жоқ.

Естеріңізге сала кетейік, 5 мамырда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы Заңға қол қойды. Сондай-ақ, ол 5 маусымда республикалық референдум өткізу туралы Жарлыққа қол қойды.

Оны жүргізуге 16,4 млрд. теңге жұмсалды.

Референдум күні дауыс беруге құқығы бар әрбір қазақстандық тек бір ғана сұраққа жауап берді: "2022 жылғы 6 мамырда бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасында баяндалған Конституцияға өзгерістер мен толықтыруларды қабылдайсыз ба?”.